بعد از اختراع چرخ با توجه به نیاز بشر به سرعت وسایل نقلیه ابتدایی نیز اختراع شدند . انواع ارابه ، گاری و غیره که وظیفه جابجایی انسان ها و بار را عهده دار بودند . تمام این وسایل از دو جزء اصلی تشکیل می شد اول محل قرار گیری انسان و بار که شامل فضای اسکان و قرارگیری بار و چرخ و اجزاء مربوط به آن بوده و دوم نیروی محرکه که اغلب چهارپایان آنرا تشکیل می دادند. نقوش این وسایل نقلیه ابتدایی در لوح ها و تصاویر بجای مانده به چشم می خورد . تغییرات جزیی معمولا هر چند گاه در این وسابل بوقوع می پیوست ولی تغییرات کلی و قابل بحث زمانی اتفاق می افتاد که هر یک از دو بخش ساختاری وسائل نقلیه دچار دگرگونی می شدند
مثلا در سال 1474 میلادی اولین کالسکه واقعی و امروزیبرای امپراطور فردریک سوم ساخته شد که خود تغییری در ساختار وسائل نقلیه از گاری و ارابه به کالسکه که فضایی کاملا مناسب برای استقرار افراد را بود را باعث شد . در تاریخ خودروسازی تحول عظیم را زمانی می توان یافت که تغییر در نیروی محرکه وسائل نقلیه بوجود آمد. پس از کشف نیروی بخار و طراحی موتورهای بخار توسط " جیمز وات" انگلیسی این موتورها جایگزین چهارپایان شده و تحولی بزرگ را در صنعت خودروسازی جهان بوجود آوردند . | |
تاریخ خودرو را می توان از روزگاران بسیار دور شاید حدود 600 میلیون سال پیش که اشکال ابتدایی زندگی در زمین ظاهر شد و این موجودات در جریان تغییرات زمین شناسی در لایه های زیرزمین محبوس شده و منشاء ذخایر سوخت های فسیلی(نفتی) امروزی شدند آغاز نمود . ولی عملا خودرو سرگذشت دیگری دارد ، بنابر گزارشات تاریخی در 5500 سال قبل چرخ بوسیله سومری ها اختراع شد . نمونه ای از چرخ نیز در موزه ملی ایران در تهران وجود دارد که مربوط به حدود 5000 سال قبل می باشدد که از نظر ساختار نسبتا کامل به نظر می رسد . |
شروع حرکت خودرو سازی با نام مهندس " نیکلاس جوزف کوگنات " افسر ارتش فرانسه که اولین خودرو با موتور بخار را در سال 1769 میلادی طراحی و اختراع نمود رقم خورده است . این خودرو که با سرعت 5/2 مایل در ساعت حرکت می کرد، هم اکنون در موزه ی ملی فرانسه نگهداری می شود . طراحی درشکه بخار در سال 1803 توسط " ریچارد ترونیک " و " آندرو ویویان" انجام پذیرفت . در سال 1824 میلادی " مارسل پکر" فرانسوس اولین درشکه بخار دارای دیفرانسیل را طراحی نمود و دو سال بعد درشکه " ساموئل براون " به اولین موتور احتراق داخلی تجهیز شد و در سال 1860م " اتین لنور " بلژیکی اولین موتور گازی دو زمانه را اختراع و ثبت نمود . سال 1865 میلادی آغاز تدوین قوانین راهنمایی و رانندگی برای سر و سامان دادن به آشفتگی های حمل و نقل بوسیه وسائل نقلیه جدیدی بود که با سرو صدا و دود فراروان در حرکت بودند . در این سال قانون پرچم قرمز ارائه شد . طبق این قانون تمام خودروها یا لوکوموتیوهای جاده ای موظف به داشتن 3 نفر برای حرکت بودند .یک نفر برای هدایت ، یک نفر برای حفظ آتش موتور و نفر سوم پیشاپیش خودرو با یک پرچم قرمز می دوید و آمدن خودرو را هشدار می داد . حداکثر سرعت مجاز برای وسائل نقلیه در آن زمان 4 مایل در ساعت در مناطق روستایی و 2 مایل در ساعت در شهرها بود . همچنین در سال 1868 نخستین چراغ های راهنمایی و رانندگی در لندن به وسیله گاز روشن شد .
سال 1877 م نقطه عطف آغاز حرکتی بود که به تولید خودروهای امروزی انجامید . در این سال اولین موتور چهارزمانه بوسیله "شرکت اوتو و لانگن" اختراع و ثبت شد . این موتور بوسیله دو مهندس آلمانی به نام های " گوتلیب دایلمر" و " ویلهلم مایباخ" طراحی شد . حرکت کامل کننده این اختراع توسط آلمانی دیگری بنام " کارل بنز" به وقوع پیوست . او در سال 1884 اولین موتور بنزینی را اختراع کرده و متعاقب آن در سال 1885 اختراع نخستین اتومبیل را به نام خود به ثبت رساند . کارل بنز با اختراع اتومبیل بی شک تحولی انکارناپذیر را در زندگی بشر رقم زد . نخستین اتومبیل دنیا خودرویی سه چرخ با صندلی دو نفره و موتور چهارزمانه بنزینی اختراع شده توسط کارل بنز بود .
در سال 1886 نیز گوتلیب دایلمر نخستین خودروی چهارچرخ بنزینی را ابداع نمود .
نخستین موتور سیکلت نیز توسط همین دانشمند در سال 1885 اختراع شد .
در همان سال " آندره میشلین" اولین تایر بادی را اختراع نمود . در سال 1890 " دایلمر" شرکت اتومبیل سازی " دایلمر" را در آلمان تاسیس نمود و در سال 1892 دکتر " رودولف دیزل" در آلمان موتور دیزل را اختراع و به نام خود به ثبت رسانید .
اکنون زمان آن رسیده بود که دیگر کشورها هم در زمینه ساخت خودرو حضور داشته و تکتاز بودن را از آلمان ها بگیرند . در سال 1893 در آمریکا " فرانک و چارلز دوریا " نخستین خودرو با موتور بنزینی را ساختند و امیل لواسور فرانسوی در سال بعد یک خودرو با موتور جلو طراحی کرد . در همین سال کلاچ و گیربکس بنز اختراع شد . دایلمر و مایباخ نیز در این سال کاربراتور را اختراع نمودند . تا قبل از اختراع کاربراتور سوخت خام روی یک صفحه داغ چکیده می شد و بخار سوخت که به این روش تولید می شد توسط یک مکنده به داخل موتور کشیده می شد .
در سال 1895 " فردریک و جورج لنکستر" در انگلستان اولین خودروی چهارچرخ با موتور بنزینی را طراحی نمودند و هربرت آستین ،یک خودرو سه چرخ را ساخت .
در سال بعد قانون پرچم قرمز در انگلستان لغو شد و حداکثر سرعت مجاز برای خودروها به 12 مایل در ساعت (19 کیلومتر در ساعت) افزایش یافت . در این سال "چارلز بی کینگ " و " الیور ئی بارتل" در آمریکا و در شهر دیترویت ملقب به شهر اتومبیل اولین خودروی بنزینی خود را به حرکت درآوردند .
فرانک و چارلز دوریا نیز شروع به تولید خودروهای موتوردار در ماساچوست آمریکا نمودند . در همین سال " رنسم ئی الدز" نیز شروع به ساخت اتومبیل در میشیگان کرد . در سال 1897 شرکت تجاری و حمل و نقل " شل" برای فروش بنزین شکل گرفت . د ر 1898 ویلهلم مایباخ در آلمان رادیاتور مشبک را طراحی نمود و در سال 1899 اولین سیستم تعلیق مستقل جلو در فرانسه ساخته شد . در این سال هربرت آستین در انگلستان خودروی چهارچرخ خود را ساخت .
آغاز قرن بیستم شروع قرن پیشرفت های شگرف در صنعت خودرو سازی جهان و آغاز آشنایی کشورمان با این پدیده ی جدید صنعت بود .
گر چه کالسکه در قرن چهاردهم میلادی در فرانسه اختراع شد ولی ورود آن به ایران در قرن هجدهم در زمان فتحعلیشاه قاجار و از روسیه صورت پذیرفت .همچنین در این دوره یک کالسکه زرنشان توسط انگلستان و سپس یکی توسط ناپلئون به فتحعلی شاه هدیه شد . افتتاح راه آهن تهران – ری در 1301ه.ق با ماشین دودی معروف که همان لوکوموتیو و قطاری که توسط مهندس " بوتال " فرانسوی و با مشارکت بلژیکی ها به ایران آورده شد ، آغاز ورود تکنولوژی صنعتی حمل و نقل به کشور بود .
ورود خودرو به ایران 15 سال بعد از اختراع آن در سال 1900 میلادی به سفارش مظفرالدین شاه قاجار صورت پذیرفت . در این سال دو دستگاه رنو از طرف کشور فرانسه به شاه قاجار هدیه شد ، که یکی از آنها در همان بدو ورود از بند انزلی در مسیر خراب شد و در راه مانده و از بین رفت . دومی نیز پس از مدتی که در اختیار مظفرالدین شاه بود نهایتا در جریان یک سوء قصد ناکام به جان محمدعلی شاه از کار افتاد .
در طی سالهای بعد تعدادی خودرو که اغلب انگلیسی بودند به ایران وارد شدند . اگر امروزه بخواهیم به موارد موجود اشاره نمائیم طبق چیزی که در موزه خودرو ایران موجود است یک دستگاه " موریس آکسفورد" و
" رولز رویس سیلورگوست" احمد شاه قاجار، یک دستگاه " فیات" 1916 قدیمی ترین خودروهای موجود از اتومبیل های اولیه وارداتی به ایران است . جهت آشنایی خوانندگان محترم با خودروهای وارد شده به ایران در قسمت های بعدی به توضیح در مورد ظهور خودرو به ایران خواهیم پرداخت .
از شروع سده نوزدهم میلادی ایتالیایی ها در زمینه ساخت خودرو دست بکار شدند . در سال 1901 " اتوره بوگاتی" اولین اتومبیل خود را طراحی نمود که طرح آن را به " بارون ددیتریش" فروخت . در ایتالیا توسظ بوگاتی خودروهایی شروه به تولید شد که بنام " دیتریش- بوگاتی" معروف شده بود . در آلمان " اگوست هورش" خودرویی به نام هورش را با قدرت 5 اسب بخار ساخت . در سال 1902 شرکت " کادیلاک" در آمریکت و در شهر دیترویت ایالت میشیگان تاسیس شد . در این سال قانون خودروهای موتوری در انگلستانن حداکثر سرعت مجاز را به 20 مایل در ساعت (32کیلومتر در ساعت) افزایش داد. اینچنین به نظر می رسد در کشورهای سازنده خودرو ، این انگلستان بوده که همگام با پیشرفت در تولید خودروها قوانین مربوط به استفاده از خودروها را هم مدون نموده و مرتبا به روز می نموده است . شرکت "رولز رویس" توسط " چارلز استوارت رولز" و " هنری رویس" در انگلستان تاسیس شد " جان استارلی" ئ " ویلیام سوتون" نیز اولین خودروی خود را به نام " روور" در همان کشور تولید نمودند . در همین سال اولین سیستم انتقال قدرت اتوماتیک توسط " اشتورت ونت" در بوستون آمریکا عرضه شد .
آرم معروف رولز رویس که از روی خانم النور تورنتون (Eleanor Thornton) طراحی و ساخته شده دو حرف R در این آرم به رنگ قرمز بود که پس از کشته شدن رولز(1910) در یک سانحه هوایی و فوت رویس(1933) هر دو R به رنگ مشکی درآمد در موزه خودرو ایران دو دستگاه رولز رویس با حرف R قرمز رنگ وجود دارد . البته در مورد آرم فرشته رولز رویس نیز در دو طرح ایستاده و زانو زده ساخته و در خودروها مورد استفاده قرار گرفته .
در سال 1905 انجمن اتومبیل AA تاسیس شد و در این سال بود که اولین چرخ های قابل جداشدن و لاستیک زاپاس و همچنین نشان دهنده فشار باد لاستیک زاپاس و همچنین نشان دهنده فشار باد لاستیک اختراع شد. در انگلستان شرکت خودروی آستین توسط "هربرت آستین" تاسیس گردید . سال 106 شرکت "روور" در انگلستان تاسیس شد و در سال 1907 اولین موتور تقویت شده در ایالات متحده و توسط شرکت "چدویک" برای مسابقه اتومبیل رانی تولید شد .
جنرال موتور بوسیله " ویلیام سی دورانت" در سال 1908 تاسیس شده و شرکت "فورد" اولین مدل T را تولید نمود. در سال 1909 شرکت کادیلاک بوسیله جنرال موتور خردیداری شد که در همین سال در آمریکا و د ر "ایندیانا پولیس" پیست سرعت به منظور آزمایش اتومبیل ها ساخته شد .
اولین اتومبیل دارای ترمز برای هر 4 چرخ به نام " شوتیش آرگیل" توسط " هنری بروت" در سال 1910 ساخته شد و در ایتالیا بوگاتی با جدا شدن از شرکت قبلی خود مستقلانه شروع به تولید خودرو کرد . در سال 1911 اولین مسابقه " ایندیانا پولیس 500" در روز یادبود آمریکا بوسیله انجمن اتومبیل AA برگزار گردید . برنده این مسابقه " ری هارون" راننده یم اتومبیل " مارمون" بود . در سال بعد گروه رویال داچ شل شرکت " آمریکن گزولاین" را برای عرضه گسترده بنزین تاسیس نمود .
سال 1913 یکی دیگر از سال های بیادماندنی صنعت اتومبیل می باشد در این سال کمپانی فورد خط مونتاژ را برای تولید انبوه به صنعت اتومبیل سازی جهان معرفی و عرضه نمود